Η Αγία Γραφή εμπνέει τη ροκ !

Τα θρησκευτικά κείμενα -κυρίως αυτά του Χριστιανισμού- ήταν πάντα μία από τις καλύτερες πηγές έμπνευσης για τους μουσικοσυνθέτες της ροκ μουσικής για ποικίλους λόγους. Άλλοτε για να προκαλέσουν το θρησκευτικό συναίσθημα, άλλοτε επειδή ο καλλιτέχνης, μπουχτισμένος από τη αθεϊα επεδίωκε την επιστροφή στην πίστη ως εωτερική ανάγκη σωτηρίας, άλλοτε επειδή το επέβαλαν πιεστικά οι κερδοσκοπικοί στόχοι της βιομηχανίας του θεάματος κ.ά.  Σε παλιότερο άρθρο του στην «Ελευθεροτυπία» ο Κώστας Ζουγρής γράφει για το θέμα:

«Μερικοί μάλιστα από αυτούς, όπως ο Bob Dylan, στήριξαν μεγάλο μέρος του έργου τους στην άντληση ιδεών από την Αγία Γραφή. Υπάρχει μία μεγάλη λίστα με χαρακτήρες από τη Βίβλο που χρησιμοποίησε ο Dylan στα τραγούδια του, κυρίως στα πρώτα χρόνια της καριέρας του, στη δεκαετία του ’60. Ανάμεσα σ’ αυτά βρίσκονται και πολλά από τα πιο σημαντικά τραγούδια του.

Ο Αβραάμ αναφέρεται στο Highway 61 Revisited, που υπάρχει στο ομώνυμο άλμπουμ του 1965. Στο ίδιο άλμπουμ υπάρχουν και τα: Desolation Row, που αναφέρεται στον Κάιν, στον Αβελ, στον Νώε και τους καλούς Σαμαρείτες (το Desolation Row διασκεύασαν πρόσφατα οι My Chemical Romance για τις ανάγκες της ταινίας Watchmen) και Tompstone Blues, που αναφέρεται στον Βασιλιά των Φιλισταίων, τη Δαλιδά και τον Ιωάννη τον Βαπτιστή.

Ο Ιησούς και ο Ιούδας αναφέρονται στο Masters Of War στο άλμπουμ The Freewheelin’ Bob Dylan (1963), ενώ αναφορά στον δεύτερο υπάρχει και στα With God On Our Side από το άλμπουμ The Times They Are Α-Changin’ (1964) και The Ballad Of Frankie Lee and Judas Priest, από το άλμπουμ John Wesley Harding του 1968.

Ο Γολιάθ αναφέρεται στο When The Ship Comes In από το άλμπουμ The Times They Are Α-Changin’, στο ίδιο τραγούδι αναφέρεται κι ένας από τους φαραώ. Ο Αδάμ και η Εύα αναφέρονται στο Talking World War ΙΙΙ Blues, που υπάρχει στο άλμπουμ The Freewheelin’ Bob Dylan. Τέλος, στο άλμπουμ Street-Legal αναφέρεται ο Καλός Ποιμένας, μέσα από το τραγούδι Changing Of The Guard.

Οι U2 είναι άλλο ένα μεγάλο συγκρότημα από τον χώρο του ροκ που χρησιμοποίησαν στοιχεία από τη Βίβλο για να γράψουν μερικά από τα τραγούδια τους. Το τελευταίο τραγούδι από το άλμπουμ τους War, με τίτλο 40 (1983), βασίζεται στον Ψαλμό 40 του Δαβίδ. Με το 40 το συγκρότημα συχνά κλείνει αρκετές από τις συναυλίες του.

Το Yahweh από το άλμπουμ How Το Dismantle An Atomic Bomb σημαίνει, μεταφρασμένο στα εβραϊκά, «Θεός» και με αυτή τη γραφή εμφανίζεται στη Βίβλο. Ο Bono έγραψε το τραγούδι πιστεύοντας ότι η Ιερουσαλήμ δεν ανήκει σε κανέναν, αλλά σε όλο τον πλανήτη και ότι δεν έχει σημασία το πώς γράφει και προφέρει κανείς το όνομα του Θεού, Ιεχωβάς κ.λπ., αλλά το πόσο πιστεύει σ’ αυτή την έννοια.

Το Until The End Of The World περιλαμβάνεται στο άλμπουμ που κυκλοφόρησαν το 1991, με τίτλο Achtung Baby. Οι στίχοι του περιγράφουν έναν διάλογο μεταξύ του Ιησού και του Ιούδα. Το πρώτο μέρος αναφέρεται στον Μυστικό Δείπνο και το δεύτερο στο φιλί που έδωσε ο Ιούδας στον Ιησού στη συνάντησή τους στον κήπο της Γεθσημανής. Στο τέλος περιγράφει την αυτοκτονία του Ιούδα μετά τις ενοχές και τη λύπη που ένιωσε για την πράξη του.

Οι Metallica έχουν επίσης καλές σχέσεις με τα θέματα της Βίβλου. Ειδικά στα πρώτα τους άλμπουμ σε αρκετά τραγούδια τους υπάρχουν αναφορές σε θρησκευτικά θέματα.

Το Blackened υπάρχει στο άλμπουμ τους …And Justice For All, που κυκλοφόρησε το 1991 και αναφέρεται στο τέλος του κόσμου όπως περιγράφεται στη Βίβλο. Το Creeping Death είναι από το άλμπουμ Ride The Lightning (1984) και γράφτηκε από τον κιθαρίστα τους Kirk Hammett, ο οποίος ήταν επηρεασμένος από το τραγούδι Die By The Sword, που είχε ηχογραφήσει σε ντέμο με το προηγούμενο συγκρότημά του, τους Exodus. Ως πηγή έμπνευσης ο μπασίστας του συγκροτήματος Cliff Burton ανέφερε την ταινία 10 Εντολές, στην οποία ο Μωυσής προτρέπει τους Ιουδαίους να βάψουν την πόρτα τους με αίμα από αρνιά, για να ξεγελάσουν τον άγγελο θανάτου που είχε εντολή από τον Θεό να σκοτώσει το πρωτότοκο παιδί κάθε οικογένειας.

Το Four Horsemen, από το άλμπουμ Kill Em All, αρχικά είχε τον τίτλο The Mechanix, αλλά μετά την αποχώρηση του Dave Mustaine, για να φτιάξει τους Megadeth, οι υπόλοιποι άλλαξαν τον τίτλο και τους στίχους. Ο Mustaine το κυκλοφόρησε στο πρώτο άλμπουμ των Megadeth με τον αρχικό τίτλο και τους ίδιους στίχους. Στους 4 Ιππότες της Αποκάλυψης αναφέρονται και οι Coldplay στο πρόσφατο άλμπουμ τους Viva La Vida, που έχει τον υπότιτλο Death and All His Friends. Το άλμπουμ των Aphrodite’s Child 666 έχει επίσης σχέση με το βιβλίο της Αποκάλυψ ης, αλλά και οι Muse μιλούν γι’ αυτή στο τραγούδι τους Knights Of Cydonia…

Από τα πρώτα τραγούδια που εντάσσονται στον χώρο της μουσικής χέβι μέταλ είναι το In-Α-Gadda-Da-Vida, που έχει αυθεντικό τίτλο In the Garden Of Eden, αλλά σύμφωνα με μεταγενέστερες δηλώσεις, όταν το ηχογραφούσαν τα μέλη του συγκροτήματος ήταν όλα μεθυσμένα και οι Κήποι της Εδέμ πήραν διαφορετική διάσταση.

Μέρος των στίχων του τραγουδιού Rivers Of Babylon, που ηχογράφησαν αρχικά οι Melodians και έκαναν επιτυχία αργότερα οι Boney Μ, οφείλεται στον Ψαλμό 137 από τη Βίβλο.

Ο Leonard Cohen είναι άλλος ένας δημιουργός του οποίου τα τραγούδια έχουν συχνά θρησκευτικά θέματα· το Story Of Isaac είναι ένα από αυτά, αλλά το Hallelujah επισκίασε κάθε προηγούμενη σύνθεσή του και αναφέρεται σε μία από τις πιο μυστηριώδεις γυναίκες της Βίβλου, τη Βηθσαβεέ, η οποία προτρέπει τον Βασιλιά Δαβίδ να σκοτώσει τον πρώτο σύζυγό της, για να είναι ο μοναδικός άντρας της.

Το All You Zombies των Hooters είναι επηρεασμένο από τον Μωυσή, τον Νώε και τις 40 μέρες που αυτός χρειάστηκε για να φτιάξει την Κιβωτό, καθώς και από άλλα αποσπάσματα της Βίβλου, ο τίτλος του όμως είναι εμπνευσμένος από την ομώνυμη σύντομη ιστορία που έγραψε το 1959 ο Robert Heinlein, συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας.

Ο Nick Cave, που, όπως και ο Tom Waits, χρησιμοποιεί συχνά φράσεις από τη Βίβλο στα τραγούδια που γράφει, είχε εντυπωσιαστεί στην παιδική του ηλικία από την ιστορία του Λαζάρου, γι’αυτό και έγραψε το Dig, Lazarus, Dig!!!

Η μεγαλύτερη επιτυχία με θρησκευτική προέλευση είναι βέβαια το Turn! Turn! Turn! του Pete Seeger, στο οποίο ο συνθέτης χρησιμοποιεί αποσπάσματα από το βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης Ο Εκκλησιαστής. Το τραγούδι γράφτηκε από τον Pete Seeger όταν έλαβε ένα γράμμα από τον εκδότη του, ο οποίος του έκανε παράπονα ότι δεν μπορούσε να προωθήσει εύκολα τα τραγούδια διαμαρτυρίας που του έστελνε, ζητώντας του κάτι πιο προσγειωμένο. Ο Seeger έγραψε γεμάτος θυμό το Turn! Turn! Turn! θέλοντας να διακωμωδήσει την όλη κατάσταση και ο εκδότης τού απάντησε αμέσως ότι αυτό είναι το τραγούδι που ήθελε. Λίγο αργότερα ο Jim McGuinn, μέλος των Byrds και θαυμαστής του Seeger, που συμμετείχε στην ηχογράφηση που είχε κάνει στο τραγούδι η Judy Collins, αποφάσισε να το ηχογραφήσει με τους Byrds, σαν συνέχεια του Mr. Tambourine Man.

Υπάρχουν ακόμη πολλά τραγούδια που έχουν στους στίχους τους αποσπάσματα ή χαρακτήρες της Βίβλου, μερικά από αυτά είναι τα: Adam Raised Α Cain (Bruce Springsteen), Adam’s Apple (Aerosmith), Adam And Eve (Paul Anka), When The Music Is Over (The Doors), 2112 (Rush), Cannon (The White Stripes), Carry On Wayward So (Kansas), Come Sail Away (Styx), Crawl (Kings Of Leon), Eighth Day (Hazel Ο’Connor), Forest- System (Of Α Down), Gouge Away (Pixies), Jacob’s Ladder (Huey Lewis and The News), Jezebel (Iron & Wine), Prodigal Son (Rolling Stones), Supper’s Ready (Genesis), The King Will Come (Wishbone Ash), The Prophet’s Song (Queen) κ.ά.

Ακόμα περισσότερες είναι βέβαια οι αναφορές στη Βίβλο σε έργα των κλασικών συνθετών ή σε μιούζικαλ, όπως το Jesus Christ Superstar, σε έναν πραγματικά ατελείωτο κατάλογο».

Share This: