‘Ανθρωπος στην εποχή του ηλεκτρονικού όχλου

«Η τεχνολογία είναι επικράτεια ηθικά ουδέτερη. Γίνεται καλή ή κακή ανάλογα με τη χρήση που της επιφυλάσσουμε, ανάλογα με τους σκοπούς που κάθε φορά υπηρετεί. Οπως το Διαδίκτυο: διαπλέοντας τα αχανή του ύδατα, διασταυρώνεται κανείς με λαμπρές στιγμές ελεύθερου λόγου, ανεξάρτητης σκέψης και υγιούς αντιπαράθεσης, αλλά ταυτόχρονα σκοντάφτει, ολοένα και συχνότερα, σε υφάλους μοχθηρίας, κακεντρέχειας και θρασυδειλίας, μεταμφιεσμένους σε «κριτικό έλεγχο». Περιπλανώμενος ανά τα ιστολόγια, τυχαίνει να βρεθεί, έκθαμβος και σαγηνευμένος, στην καρδιά μιας διακεκαυμένης επικοινωνιακής ζώνης, στον πυρήνα μιας επείγουσας και γι’ αυτό πειστικής ανάγκης κριτικού σχολιασμού, και την αμέσως επόμενη στιγμή να εκτοξευτεί σ’ ένα ζοφερό ποτάμι αμετροέπειας, παραπληροφόρησης, πνευματικής θολούρας, όπου κολυμπούν διαταραγμένοι ψυχισμοί, προβληματικές προσωπικότητες, άνθρωποι στερημένοι και στερητικοί, χειραγωγημένοι και χειραγωγοί.

Δεν λέω ασφαλώς τίποτα πρωτότυπο. Μιλώντας για τους εμμανείς χρήστες του Διαδικτύου και τους μπλόγκερ ειδικότερα, ο κριτικός Λι Σίγκελ, στο βιβλίο του «Ενάντια στη μηχανή: το να είσαι άνθρωπος στην εποχή του ηλεκτρονικού όχλου» σημείωνε κάτι που επιβεβαιώνεται μέσα στον χρόνο, παρά την υπερβολικά γενικευτική διατύπωσή του συγγραφέα: «Οι χρήστες του Ιντερνετ γενικά και οι μπλόγκερ ειδικότερα κατοικούν σε έναν εντελώς απομονωμένο κόσμο, μέσα στον οποίο οι άλλοι άνθρωποι υπάρχουν ως φασματικές μορφές που υποστασιοποιούνται μέσω της ιδέας που έχουν οι χρήστες ή οι μπλόγκερ γι’ αυτούς». Είναι μια σκέψη που εξηγεί την ασύστολη ρητορική του μίσους που ενσκήπτει σε πολλά ιστολόγια, δοχεία όπου μετακενώνεται κάθε λογής εμπάθεια, εκφάνσεις μιας κατ’ όνομα «ελευθερίας» που απειλεί τη διανοητική (και ενδεχομένως την ψυχική) μας υγεία.

«Είναι ελεύθερος να γράφει κανείς ό, τι θέλει στο Διαδίκτυο σπιλώνοντας πρόσωπα και υπολήψεις ζωντανών και νεκρών, παραβιάζοντας κάθε κανόνα ηθικής δεοντολογίας, ανθρώπινης ευπρέπειας, και φυσικά, τον νόμο; Και σε τι διαφέρει μια τέτοια συμπεριφορά στον “εικονικό” κόσμο του Διαδικτύου από τον πολύ γνωστό μας φασιστοειδή κιτρινισμό του “πραγματικού” κόσμου ορισμένων εφημερίδων και καναλιών; Οι νόμοι για τα αδικήματα του Τύπου δεν είναι ίδιοι και για τις δύο σφαίρες και οι πολίτες δεν θα πρέπει να προστατεύονται εξίσου και στις δύο; Και επιτέλους, τι νόημα έχει για όλους μας μια ελευθερία χωρίς την ευθύνη που της αναλογεί για την προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας;».…(Ελευθερία χωρίς ευθύνη, Της Κατερινας Σχινά, από την Καθημερινή, 09/01/2011)

Μία εξαιρετική ανάλυση του φαινομένου της κοινωνικής, πολιτικής και ψυχολογικής επίδρασης των blogs, προβλήθηκε από την εκπομπή «Το κουτί της Πανδωρας» (ΝΕΤ) του Κώστα Βαξεβάνη. Ένα απόσπασμα από τη συνέντευξη του Νίκου Δήμου στην ομώνυμη εκπομπή:



Share This: