Υποστήρικτικό υλικό: Θουκυδίδου, Περικλέους Επιτάφιος

Μια μικρή συμβολή στη μελέτη των μαθητών της Β λυκείου για το μάθημα των αρχαίων ελληνικών (Θουκυδίδου, Περικλέους Επιτάφιος), το κείμενο του Ιωάννη Κακριδή. Σύντομη και καίρια παρουσίαση – ανάλυση του Θουκυδίδειου λόγου από τον κορυφαίο έλληνα φιλόλογο του 20ου αι. Γράφει, λοιπόν, ο Κακριδής: «Ακόμα και αν από τον κόσμο της κλασικής Αθήνας δεν…

«Την οργή των νεκρών να φοβάστε…»

Επιχειρώντας να συνδέσουμε την ιστορία μας με το παρόν, για άλλη μια φορά, θα καταφύγουμε στο συγκλονιστικό λόγο του Ελύτη για να βρούμε την πατρίδα μέσα μας και τον εαυτό μας μέσα στην πατρίδα, για να αντιπαλέψουμε τις ρητορείες των όψιμων πατριωτών και την καπηλεία των αξιών που ανέδειξε ο άδολος αγώνας των προγόνων μας.…

«Η Ποίηση ως καθαρμός των αισθήσεων με σκοπό την αγιότητα»

Επέτειος του δεύτερου ελληνικού Νόμπελ σήμερα και ανατρέχουμε στην αιώνια φρεσκάδα της έκφρασης και του στοχασμού του Ελύτη, τη στιγμή που, αποδεχόμενος το βραβείο, κάνει μια απόπειρα αυτογνωσιακού απολογισμού για τον εαυτό του και την τέχνη του.    «Ας μου επιτραπεί, παρακαλώ, να μιλήσω στο όνομα της φωτεινότητας και της διαφάνειας. Επειδή οι ιδιότητες αυτές…

Η «μυθιστορηματική προσέγγιση της ύπαρξης» με την αποκάλυψη των «διαδρομών της μνήμης».

Παραθέτουμε μια εμβριθή σκιαγράφηση του έργου και της προσωπικότητας του φετινού Νομπελίστα λογοτεχνίας Πατρίκ Μοντιανό. Αξίζει να εστιάσουμε στη σεμνότητα και την απέχθειά του ανθρώπου Μοντιανό προς τη δημοσιότητα,  αλλά και στη λειτουργία της μνήμης που αποτελεί το σημείο αναφοράς του έργου του. […] «Ο Μοντιανό είναι καθαρόαιμος μυθιστοριογράφος σε αντίθεση και με τον Λε…

Ο μικροαστικός κομφορμισμός γεννά το φασισμό.

Όσο περισσότερο οι άνθρωποι καταφεύγουν στις αυτονόητες «κανονικότητες» των προτύπων της μικροαστικής κουλτούρας, ως μέσο άμυνας του ελλειμματικού τους «Εγώ», για να αντιμετωπίσουν το φόβο της μοναξιάς, της απόρριψης, της άρνησης του πραγματικού εαυτού, τόσο πιο πολύ εξαπλώνεται η «φασιστοποίηση» μέσα και γύρω τους. Η μικροαστική κουλτούρα, όπως μπορεί να την αντιληφθεί κάποιος σήμερα, περιλαμβάνει:…

Μορφές και πρόσωπα του υπερρεαλισμού.

Ο υπερρεαλισμός, το κίνημα που γέννησε και διαμόρφωσε όλες τις σύγχρονες μορφές ποιητικής και εικαστικής τέχνης περιγράφεται στο άρθρο του Αναστάση Βιστωνίτη στο «Βήμα», το οποίο και αντιγράφουμε «ζηλόφθονα»: «Διακόσιες χιλιάδες Παριζιάνοι τον Οκτώβριο του 1924 συνόδευσαν τον Ανατόλ Φρανς στην τελευταία του κατοικία. Ανάμεσά τους βρισκόταν και μια ομάδα ποιητών και ζωγράφων, ο στόχος…

Ο φασισμός ως ιστορικό φαινόμενο

   Άλλη μια ενδιαφέρουσα ιστορική και ιδεολογική – πολιτισμική ανάλυση του φασισμού από τον Αναστάση Βιστωνίτη στο «Βήμα», με αφορμή την παρουσίαση και κριτική του βιβλίου του ιστορικού Ερνστ Νόλτε «Three Faces of Fascism» (1η έκδοση το 1963), όπου «Για πρώτη φορά η εμφάνιση, ο χαρακτήρας και η ιδεολογία του ευρωπαϊκού φασισμού ερμηνεύονταν ως αντίδραση…

Ντοστογιέφσκι + Αϊνστάιν για τη «σύλληψη» του κόσμου !

Επιστροφή στη «μεγάλη» λογοτεχνία ως προϋπόθεση για την κατανόηση του κόσμου που μας περιβάλλει, η προτροπή του Τάκη Θεοδωρόπουλου στη γιορτινή του επιφυλλίδα (Καθημερινή). Οι υπογραμμίσεις δικές μας: «Αν το έργο των λογοτεχνών μας ήταν όντως συστατικό της παιδείας μας, η σχέση μας με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό θα ήταν ριζικά διαφορετική. Πάρτε τον Παπαδιαμάντη για…

Η Λογοτεχνία ως εικόνα της κοινωνίας

«Η λογοτεχνία είναι καθρέφτης μιας κοινωνίας, αφού έχει παρατηρηθεί ότι στα σύγχρονα λογοτεχνικά βιβλία περιέχεται λεξιλόγιο που εκφράζει ναρκισσισμό, ατομικισμό, κτητικότητα και υλισμό αντί για άλλες αξίες». Σε αυτό το πόρισμα κατέληξε μια ομάδα αμερικανών ερευνητών, με επικεφαλής την καθηγήτρια ψυχολογίας Πατρίτσια Γκρίνφιλντ του πανεπιστημίου του Λος Άντζελες (UCLA), που ανέλυσε τις χρησιμοποιούμενες λέξεις σε…

«Ο κόσμος πρέπει να ρομαντικοποιηθεί».

Αν θεωρήσουμε το Ρομαντισμό ως το κίνημα που γέννησε όλα τα πρωτοπόρα κινήματα της λογοτεχνίας του 20ου αιώνα, καθώς καθένα από αυτά εμπνέεται από το φιλοσοφικό και βιοθεωρητικό σύστημα των ρομαντικών αξιών και στηρίζει τη σχέση του με τη ζωή σ΄αυτές, καλό είναι να μελετήσουμε ξανά την ανάλυση του Στέφανου Ροζάνη για τη φύση και…